"Αγιά Σοφιά": Υψηλό κόστος & βαριές επιπτώσεις στο περιβάλλον της Νέας Φιλαδέλφειας

της Λούλης Σταυρογιάννη

Τα "δεινά" που θα επιφέρει στην πόλη της Νέας Φιλαδέλφειας το γήπεδο της ΑΕΚ, έτσι όπως είναι σχεδιασμένο, ξεπροβάλλουν μέσα από τις γνωμοδοτήσεις

των αρμόδιων υπηρεσιών επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του νέου ποδοσφαιρικού γηπέδου της ΑΕΚ με τον βαρύγδουπο τίτλο " Κέντρο Αθλητισμού, Μνήμης και Πολιτισμού".

Μια αξιολόγηση των επιπτώσεων, η οποία είναι εξ αρχής "υπονομευμένη", αφού, κατά παρέκκλιση της ισχύουσας διαδικασίας με διατάξεις του Νόμου 4247/2014, χωροθετήθηκε το γήπεδο σε 29 στρέμματα του Άλσους:

ροκανίστηκαν τρία αναδασωτέα στρέμματα για να περιληφθούν σε αυτό και να αλλάξουν χρήση, τροποποιήθηκε προς τούτο το ρυμοτομικό σχέδιο, ενώ, παρά τον νόμο, προβλέφθηκαν μόνο 180 θέσεις στάθμευσης για αυτοκίνητα.

Η διαδικασία αξιολόγησης για την έκδοση των περιβαλλοντικών όρων κατασκευής και λειτουργίας από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Π. Σκουρλέτη είναι σε εξέλιξη, με την περίοδο διαβούλευσης να έχει εκπνεύσει από τον περασμένο μήνα.

Η λειτουργία του νέου γηπέδου (κτήριο ύψους 27 μέτρων, στέγαστρο ύψους 30 μέτρων, πυλώνες 40 μέτρων, απόληξη κλιμακοστασίων 2,70 μ. πάνω από το κτήριο, χωρητικότητας 32.000 θεατών) προϋποθέτει περιμετρικά του γηπέδου πεζοδρομήσεις, βυθίσεις τριών δρόμων και πλήθος παρεμβάσεων στον δημόσιο χώρο.

Οι αρμόδιες υπηρεσίες, ακόμη κι αν γνωμοδοτούν θετικά, θέτουν σειρά πρόσθετων όρων και προϋποθέσεων. Ενδεικτικά, και όχι εξαντλητικά, παραθέτουμε κάποιες από αυτές.

Μικρότερο γήπεδο

Μικρότερη εκμετάλλευση του χώρου, με γήπεδο μικρότερης χωρητικότητας θέτει ευθέως η Διεύθυνση Σχεδιασμού Μητροπολιτικών Αστικών και Περιαστικών Περιοχών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, λόγω των ιδιαίτερων οικιστικών και πολεοδομικών χαρακτηριστικών της περιοχής (πυκνή οικιστική δομή, παραδοσιακός οικισμός, στενό και ανεπαρκές οδικό δίκτυο, όχι άμεση εξυπηρέτηση από μέσα σταθερής τροχιάς).

Μάλιστα, στη γνωμοδότησή της (27/10) επισημαίνει ότι στην καταγραφή των εναλλακτικών λύσεων (Κεφάλαιο 7 της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) δεν έχει αξιολογηθεί η προφανής εναλλακτική ενός γηπέδου μικρότερης χωρητικότητας, δεδομένης της στενότητας του χώρου και της εγγύτητας με τον παραδοσιακό οικισμό και το Άλσος, ενώ αντιθέτως έχει εξεταστεί η εναλλακτική λύση της μέγιστης εκμετάλλευσης ως προς την εντατικοποίηση των επιπρόσθετων χρήσεων.

Προειδοποιεί ότι οι θέσεις στάθμευσης, τόσο αυτές που προβλέπονται από τον Ν. 4227/2014, μόνο 180, στα υπόγεια του νέου γηπέδου, όσο και οι εναλλακτικές προτεινόμενες από τη μελέτη, είναι ανεπαρκείς σε σχέση με τη χωρητικότητα του γηπέδου και, εφόσον δεν εξευρεθεί βιωσιμότερη λύση, το σημείο αυτό θα αποτελέσει την αιτία πρόκλησης σημαντικών περιβαλλοντικών προβλημάτων, όχι μόνο στην άμεση περιοχή του γηπέδου, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή του δήμου. Εντοπίζει δε ακόμη ένα κενό:

"Στην κυκλοφοριακή μελέτη που συνοδεύει την τεχνική έκθεση της ΜΠΕ του έργου αναφέρεται ότι δεν έχουν προσδιοριστεί ακόμη από τον φορέα ανάπτυξης τα ιδιόκτητα ακίνητα που θα εξυπηρετήσουν τις πρόσθετες 200 θέσεις που απαιτούνται εντός της απόστασης των χιλίων μέτρων από τις εγκαταστάσεις και επομένως δεν αποτιμώνται, όπως προβλέπεται, οι επιπτώσεις από τη λειτουργία αυτών των χώρων στάθμευσης στη λειτουργία του οδικού δικτύου".

Κρίνει ελλιπώς τεκμηριωμένα τα συμπεράσματα για τη διαθεσιμότητα ελεύθερων χώρων στάθμευσης, μεταξύ των οποίων ο ελεύθερος χώρος στάθμευσης του γηπέδου του Απόλλωνα Αθηνών, ο χώρος δημοτικών εγκαταστάσεων και οι γραμμικές σταθμεύσεις επί των παραρεμάτιων διαδρομών του Ποδονίφτη, επί του Κηφισού κ.ά. Κι αυτό γιατί υπολογίζεται η χωρητικότητα σε θέσεις στάθμευσης των χώρων αυτών, όταν για ορισμένους εξ αυτών δεν είναι γνωστή η διαθεσιμότητα και άλλοι βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από το γήπεδο και άρα κρίνονται ακατάλληλοι.

Παρατηρεί ότι καμιά αναφορά ή πρόβλεψη δεν έχει η ΜΠΕ για τις προδιαγραφές ασφαλείας για τη συγκεκριμένη κατηγορία γηπέδων, ενώ προτείνει, λόγω του υψηλού κόστους των έργων, ότι "θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα ένα ποσοστό εξ αυτών να καλυφθεί από τον φορέα υλοποίησης του έργου".

Όχι σε νέα οδικά έργα

Κυκλοφοριακές παρεμβάσεις - ρυθμίσεις χωρίς τις προβλεπόμενες βυθίσεις των οδών Πατριάρχου Κωνσταντίνου - Φωκών και Χρυσοστόμου Σμύρνης αντιπροτείνει η Διεύθυνση Οδικών Υποδομών του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, δεδομένου ότι η κατασκευή του γηπέδου συνδέεται άμεσα με την κυκλοφορία στην ευρύτερη περιοχή.

Εντοπίζει σειρά εξόφθαλμων ελλείψεων και... παράδοξων, τόσο στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του γηπέδου όσο και στην αντίστοιχη ΜΠΕ της υπογειοποίησης της οδού Πατριάρχου Κωνσταντίνου από την οδό Λεύκης έως περίπου την εκκλησία της Αγίας Τριάδος, σε μήκος 275 μέτρων περίπου.

Στη γνωμοδότησή της (4/11) σημειώνει ότι το συγκεκριμένο έργο, αρμοδιότητας της Διεύθυνσης Οδικών Έργων της Περιφέρειας Αττικής, δεν έχει αδειοδοτηθεί και δεν διαθέτει εγκεκριμένο και οριστικοποιημένο σχεδιασμό. Ο πεζόδρομος της Καππαδοκίας, απ' όπου θα γίνεται η αποχώρηση των πεζών φιλάθλων... καταλήγει στο τοιχίο εξόδου του υπογείου τμήματος της Πατριάρχου Κωνσταντίνου.

Η προβλεπόμενη πρόσβαση των οχημάτων από τα δυτικά του γηπέδου (Λ. Δεκελείας - Φωκών) γίνεται μέσω της οδού Αγίας Τριάδος, γύρω από την πλατεία, και διοχετεύεται στο υπογειοποιημένο κομμάτι της Χρ. Σμύρνης (-9.50). Σχεδιασμός που έρχεται σε αντίθεση με την εγκεκριμένη κυκλοφοριακή μελέτη του Δήμου Νέας Φιλαδέλφειας (2010), αφού η οδός Αγίας Τριάδας είναι πεζόδρομος, με διέλευση μόνον της γραμμής 3 του τρόλεϊ.

Θεωρεί υποτιμημένες τις εκτιμήσεις για αριθμό μόνο 1.500 οχημάτων κατά την προσέλευση - αποχώρηση των φιλάθλων σε ένα τόσο μεγάλο γήπεδο. Λεπτομερή καταγραφή κάνει η υπηρεσία και στην απουσία αναφοράς από το σύνολο των μελετών για τη διαχείριση των απορροών ομβρίων υδάτων στα υπογειοποιημένα κομμάτια του οδικού δικτύου.

Αλλαγές στο μικροκλίμα του Άλσους

Μείωση του ύψους του κτηριακού όγκου και των πυλώνων φωτισμού "με τις κατάλληλες τεχνικές προσαρμογές" προκειμένου να θεραπευθούν "οι μόνιμες αρνητικές επιπτώσεις που πιθανόν θα υπάρξουν στο όμορο δασικό οικοσύστημα" προτείνει η Διεύθυνση Δασών Αθηνών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής (11.9.2015).

Παράλληλα, εστιάζει στην αλλαγή του μικροκλίματος από την υλοποίηση της ογκώδους και μεγάλου ύψους κατασκευής, εξηγώντας ότι "θα επιδράσει συνολικά στο μικροκλίμα του όμορου Άλσους, αφού θα επηρεάσει τη φωτοσύνθεση, την εξάτμιση - διαπνοή και τον σκιασμό, θα τροποποιήσει την προσπίπτουσα ηλιακή ακτινοβολία με συνέπεια την αλλαγή της θερμοκρασίας του αέρα και της υγρασίας της ατμόσφαιρας, της ταχύτητας και της κατεύθυνσης του ανέμου και των αέριων ρευμάτων". Σημειώνει ακόμη ότι το μικροκλίμα των αστικών υπαίθριων χώρων επηρεάζεται από τα υλικά δόμησης των κτηριακών όγκων που τους περιβάλλουν ή γειτνιάζουν με αυτούς, καθώς και από τα υλικά των επιστρώσεων.

Η Διεύθυνση Δασών θεωρεί επιβεβλημένη την εκπόνηση μελέτης η οποία θα διερευνήσει τις αλλαγές και πώς αυτές θα επηρεάσουν μόνιμα τη χλωρίδα και την πανίδα, τη μικροπανίδα (κοινότητα μικροοργανισμών, συμπεριλαμβανομένων και των βακτηρίων, των μυκήτων και των αλγών) και τη μεσοπανίδα (μακροσκοπικά ασπόνδυλα του εδάφους, π.χ. αρθρόποδα, γαιοσκώληκες και νηματώδη) που ζουν στον συγκεκριμένο βιότοπο. Η ίδια μελέτη, προσθέτει, πρέπει να εξετάσει κατά πόσο επηρεάζονται ποσοτικά και ποιοτικά οι τοπικές μετεωρολογικές συνθήκες και έχουν άμεση συνέπεια στην πανίδα και τη χλωρίδα του όμορου δασικού οικοσυστήματος του Άλσους.

Καταλήγει υπογραμμίζοντας ότι η εν λόγω μελέτη θα λειτουργήσει ως οδηγός στην επιλογή των φυτικών ειδών για την εγκατάσταση των φυτοφρακτών από δασικά είδη, τα οποία θα είναι συμβατά με τις νέες συνθήκες του μικροκλίματος στην περιοχή, καθώς και την αντικατάσταση των φυτικών ειδών που θα επηρεαστούν από την αλλαγή αυτή.

ΥΓ.: Μπαγιάτικα στοιχεία για την εκτίμηση της κατάστασης της ατμόσφαιρας χρησιμοποιεί η ΜΠΕ, η οποία φέρει ημερομηνία ολοκλήρωσης τον Μάρτιο. Άλλη μια μικρή λεπτομέρεια που πιστοποιεί την... αξιοπιστία της. Χρησιμοποιεί τις μετρήσεις του σταθμού Γαλατσίου, ο οποίος καταργήθηκε... μόλις το 2006.

Πηγή: www.avgi.gr